مسجد جامع نائین

مسجد جامع نائین از جمله قدیمی ترین مساجد ایران است و معماری آن متعلق به قرون اولیه اسلامی است . سردر اصلی این مسجد در شمال شرقی صحن مسجد واقع شده است و در جنوب شرقی آن نیز در دیگری ایجاد شده است. صحن مرکزی مسجد وسعت زیادی ندارد و به شکل چهارضلعی بنا شده است . این صحن در سه طرف شرقی، جنوبی و غربی خود دارای چهلستون هایی است که مداخل بلند آنان مشرف به صحن است. نمای داخلی چهلستون ها دارای تزئینات آجری ساده می باشد ولیکن در مرمتهای دوران بعد بیشتر بخشهای آنها با گچ ساده پوشیده شده اما نمای اطراف صحن همچنان با آجرهای ساده ی برجسته تزئین شده به گونه ای تزئینات مسجد جامع نائین شباهت فراوانی به سردر مسجد جورجیر اصفهان پیدا کرده است.

 

 ساختمان های ضلع شمالی از کف صحن اندکی مرتفع تر است و از ایوان های کوچکی تشکیل شده که داخل آنها با آجرهای برجسته تزئین شده است. مناره آجری مسجد که در زاویه جنوب شرقی صحن اصلی واقع شده است ، در حدود 28 متر ارتفاع دارد و ساختار معماری آن تفاوتهای بسیاری با ساختار مناره های دوران سلجوقی در اصفهان دارد.
در زیر صحن مسجد شبستان وسیعی وجود دارد که دارای ستون هایی از جنس گل رس طبیعی است که از نورگیرهایی که در سقف تعبیه شده است روشنایی آن تامین می گردد. این شبستان به منزله سرداب وسیعی بوده که در ایام تابستان مورد استفاده قرار می گرفت و دارای دو مدخل ورودی بوده که به وسیله پله هایی از صحن مسجد جدا می شود.
محراب این مسجد در چهلستون جنوبی قرار گرفته و دارای تزئینات گچبری بسیار زیبایی است.